شاید برای شما هم سوال باشد، که مردم باستان چگونه با نجوم آشنایی و ارتباط داشتند. ابتدا باید بدانید که باور مردم باستان عمیقاً با نجوم در هم آمیخته بود و آنها همواره در بسیاری از موارد مهم از این علم کمک گرفته و بهره می‌بردند. حال در این مقاله قصد داریم چند نکته و مثال کلیدی در مورد نحوه ارتباط آنها با این علم پر رمز و راز را شرح دهیم؛
باور مردم باستان و ستاره‌شناسی
1. مشاهده‌های آسمانی: تمدن‌های باستانی مانند بابلی‌ها، مصری‌ها و یونانی‌ها ستارگان و سیارات را به دقت رصد می‌کردند. آنها باور داشتند که اجرام آسمانی بر رویدادهای زمینی و امور انسانی تأثیر می گذارد. بر اساس همین جابجایی‌ها و تغییرات، آنها تصمیمات مهمی را در زندگیشان می‌گرفتند.
2. اساطیر و خدایان: بسیاری از فرهنگ‌های باستانی سیارات و ستارگان را با خدایان و الهه ها مرتبط می‌دانستند. به عنوان مثال، یونانیان سیارات را ریشه در خدایان خود می‌دیدند. مانند مارس (مریخ) که به آرس، خدای جنگ نسبت می‌دادند و یا ونوس (زهره) که به آفرودیت، خدای زیبایی نسبت داده می شود.
3. دوره‌های کشاورزی: بنا بر مستندات کشف شده، در عصر کشاورزی نجوم اغلب برای پیش‌بینی چرخه های کشاورزی استفاده می‌شد. کشاورزان قدیم برای تعیین بهترین زمان برای کاشت و برداشت محصولات بر موقعیت ستارگان و سیارات تکیه می‌کردند و باور عمیقی بر این محاسبات داشتند.
4. تفسیر شخصی: روش تفسیر طالع شخصی افراد به دوران باستان برمی‌گردد. در آن زمان مردم بر ابن باور بودند که موقعیت اجرام آسمانی در زمان تولد نوزاد می تواند بر شخصیت و سرنوشت آنها تأثیر بگذارد. آنها حتی از این علم و محاسبات آن برای مشخص کردن لحظه ایجاد نطفه نیز بهره می‌بردند.
5. فرهنگی، سیاسی و اجتماعی: در دوران باستان دانش نجوم و طالع بینی با جنبه های مختلف زندگی روزمره مردم، از جمله پزشکی، سیاست، نظامی و مذهب ترکیب شد و بر امورات و باور آنها تاثیرگذار بود. به عنوان مثال، فرمانروایان باستانی اغلب قبل از اتخاذ تصمیمات مهم با اخترشناسان مشورت می کردند. آمده است که داریوش کبیر با اتکا به نظرات منجمان دربار و شروع جنگ‌ها در زمان‌هایی به خصوص توانست بر تمام دشمنان و رقبای خود ظفر یابد و با اقتدار تمام نبردهای خود را پشت سر گذاشت.
6. متون تاریخی: متون باستانی، مانند “Enuma Anu Enlil” از بابل و “Tetrabiblos” در یونان که توسط بطلمیوس نگارش شده است، گزارش‌های مفصلی از اعمال و باورهای نجومی مردم آن زمان‌ها ارائه می‌دهند. همچنین متون تاریخی متعددی در ایران و مصر موجود است که عمق ارتباط بزرگان حکومت‌های آن زمان را با علم آسترولوژی به خوبی نمایان می‌کند.
7. ادیان: کتب مقدسی همچون قرآن و انجیل مثال‌های متعددی از قدرت نجوم و تاثیرات سیارات و اجرام آسمانی بر زمین و احوالات مردم ارائه کرده‌اند. در این بین مطالب قابل اعتنایی نیز در روایات متعدد مورد علاقه و باور مسلمانان آورده شده است. همچنین جالب است بدانید خداوند متعال در دوازده قسمت از قرآن، لفظ عرش را ذکر کرده است که به معنای همان دوازده نشان زودیاک است. در سوره‌های اعراف، یونس، هود، رعد، طه، مؤمنون، فرقان، نمل، تنزیل، حم مؤمن، حدید، و الحاقّه.
نتیجه‌گیری
این نکات و موارد گفته شده، ارتباط عمیق بین باورهای باستانی با نجوم را نشان می دهند و نمایان می‌شود که چگونه پدیده‌های آسمانی به عنوان تأثیری مستقیم بر زندگی انسان و جهان طبیعی درک می‌شدند. علم نجوم و بررسی وضعیت و تحرکات سیارات و اجرام آسمانی مسئله‌ای کهن است که بشر همواره با آن همراه بوده و خو گرفته و همانطور که در دنیای امروز مشاهده می‌کنید، امروزه در اوج شناخته شدن و همسویی با عموم مردم قرار گرفته است. امیدواریم بشر با استفاده درست و بجا از این علم باستانی و گرانمایه، علاوه بر حفظ جایگاه آن، در مسیر بهبود شرایط و چالش‌های خود از آن بهره ببرد.
